Specyficzne trudności w uczeniu się matematyki ( dyskalkulia rozwojowa) są zaburzeniem o złożonej strukturze, których źródłem są deficyty w obrębie psychicznych funkcji poznawczych niejęzykowych i językowych. Według KOŠČA –dyskalkulia rozwojowa jest strukturalnym zaburzeniem zdolności matematycznych, mających swe źródło w genetycznych lub wrodzonych nieprawidłowościach tych części mózgu, które są bezpośrednim anatomiczno- fizjologicznym podłożem dojrzewania zdolności matematycznych zgodnie z wiekiem ,,jest zaburzeniem występującym bez jednoczesnego zaburzenia ogólnych funkcji”. Dyskalkulia jest złożonym zaburzeniem i należy ją rozumieć jako zaburzenie dojrzewania zdolności matematycznych.
Jak rozpoznajemy dyskalkulię?
- trudności w przyswajaniu matematycznych pojęć,
- nieukształtowane pojęcie ilościowego aspektu liczby i jej wewnętrznej struktury,
- trudności w określaniu miejsca liczby w rzędzie oraz liczb sąsiednich,
- automatyczne odtwarzanie porządku liczbowego (liczb od 46 do 51),
- trudności w określaniu miejsca liczby w rzędzie oraz liczb sąsiednich (liczby przed 28- , licz do tyłu),
- niedostateczne opanowanie matematycznego słownika,
- niedokładne wyobrażenie obrazu graficznego cyfr i innych symboli matematycznych,
- nieprawidłowe nazywanie i odtwarzanie liczb,
- elementarny sposób wykonywania arytmetycznych działań w oparciu o działania zewnętrzne, np. liczenie na palcach, rysowanie kresek itp. lub całkowita niemożność ich wykonania,
- nieznajomość tabliczki mnożenia, alfabetu,
- trudności w rozwiązywaniu zadań z tekstem
Jakie są mechanizmy specyficznych trudności w uczeniu się matematyki? Mechanizmy dyskalkuli mają charakter kompleksowy i obejmują wiele funkcji psychicznych niejęzykowych i językowych. Zakres zaburzeń determinuje stopień dyskalkulii: głęboki, średni, dyskretny.
- Deficyty w obrębie funkcji niejęzykowych obejmują:
- niedostateczny rozwój sukcesywnej analizy i syntezy (trudności w ustalaniu kolejności, ustalaniu porządku w szeregu),
- niedostateczny rozwój funkcji symultanicznej analizy i syntezy (trudności w określaniu precyzyjnych zależności międzykomponentami całości, trudności w klasyfikacji obiektów),
- zaburzenia wyższych form percepcji wzrokowej, zwłaszcza uogólnianie,
- zaburzenia sprawności manualnej
- zaburzenia orientacji w schemacie własnego ciała,
- zaburzenia orientacji czasoprzestrzennej i koordynacji wzrokowo-ruchowej,
- zaburzenia pamięci krótkotrwałej i pamięci operacyjnej (wzrokowej i słuchowej),
- deficyty w obrębie funkcji językowych:
- obniżony rozwój słownika czynnego i biernego
- zaburzone rozumienie logiczno-gramatycznej struktury zdania,
- trudności w czytaniu i pisaniu.
Literatura:
- L.Košč (1982), psychologia i patopsychologia zdolności matematycznych COM PWZ MoiW,Warszawa
- E.Gruszczyk-Kolczyńska (1992), Dzieci ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się matematyki. Przyczyny, diagnoza, zajęcia korekcyjno-wyrównawcze, Warszawa
Opracowała: Ewa Rumińska Nauczycielka kształcenia zintegrowanego Szkoły Podstawowej w Małej Nieszawce |